ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 2019

Η Αθήνα γιορτάζει και τιμά την ιστορία της

Poster_Aθήνα_ελεύθερηΟκτώβριος 1944. Η Αθήνα ελεύθερη
Οκτώβριος 2019, 75 χρόνια μετά.
Η Αθήνα γιορτάζει και τιμά την ιστορία της

Για πέμπτη χρονιά φέτος οι εκδηλώσεις «12 Οκτωβρίου 1944. Η Αθήνα ελεύθερη» γεμίζουν την πόλη. Πέντε φορείς, το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, η Περιφέρεια Αττικής, ο Δήμος Αθηναίων, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και η ΕΡΤ, αναλαμβάνουν τη διοργάνωση και υποστηρίζουν ένα σύνολο δράσεων για την ανάδειξη της επετείου της απελευθέρωσης της πρωτεύουσας από τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής τον Οκτώβριο του 1944 ως μιας πάνδημης γιορτής της πόλης. Οι εκδηλώσεις στοχεύουν να αποτυπώσουν τα δεινά που υπέστη η χώρα κατά την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της Κατοχής ειδικότερα, αλλά κυρίως να αναδείξουν τον αγώνα του ελληνικού λαού ενάντια στον φασισμό/ναζισμό, την προσήλωσή του στην ιδέα της ελευθερίας και την ανάπτυξη του αντιστασιακού κινήματος. Στη φετινή διοργάνωση, έμφαση δίνεται στην καλλιτεχνική ζωή στα χρόνια της Κατοχής, με ειδικές εκδηλώσεις για το θέατρο, τα εικαστικά και το ρεμπέτικο τραγούδι.

Εκθέσεις, εκδηλώσεις λόγου, ιστορικοί περίπατοι, μουσική, κινηματογραφικές προβολές, εκπαιδευτικά προγράμματα αποτελούν διαύλους διάχυσης της επιστημονικής έρευνας στο ευρύ κοινό. Στις εκδηλώσεις συμμετέχει και συνεργάζεται ένα πολύμορφο σύνολο φορέων (υπουργεία, δήμοι, αρχειακοί φορείς, μουσεία, σχολεία, πανεπιστημιακά ιδρύματα) και ομάδων πολιτών.

Η «Αθήνα ελεύθερη», ένα δυναμικό και φιλόδοξο πρόγραμμα Δημόσιας Ιστορίας, έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο κενό στην επίσημη μνήμη της περιόδου της Κατοχής.

 

POSTER_smallΣάββατο 5 Οκτωβρίου – Τετάρτη 30 Οκτωβρίου

«14 Ιστορίες Αντίστασης»

Έκθεση

Επιστημονική επιμέλεια/ έρευνα/ κείμενα: Γιάννης Γκλαβίνας, δρ. Ιστορίας, Αρχειονόμος Γενικά Αρχεία του Κράτους – Κεντρική Υπηρεσία & Μενέλαος Χαραλαμπίδης, δρ. Ιστορίας

Σχεδιασμός έκθεσης: Άννα Ενεπεκίδου, Ίδρυμα της Βουλής & Θύμιος Πρεσβύτης, Peak design

  • Κτίριο 6, πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ, Πάρκο Ελευθερίας. Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Σάββατο 10:00 – 21:00, Κυριακή 10:00 – 19:00, Δευτέρα κλειστά

Οργανωμένες ξεναγήσεις από τους επιμελητές της έκθεσης:

Σάββατο 5/10, ώρα 19:30, από τον Γιάννη Γκλαβίνα και τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη

Κυριακή 13/10 & 20/10, ώρα 11:30 και Κυριακή 27/10, ώρα 13:00, από τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη

Τετάρτη 16/10, 23/10 & 30/10, ώρα 17:00, από τον Γιάννη Γκλαβίνα

  • Η έκθεση συνοδεύεται από εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα την Αντίσταση, που απευθύνεται σε σχολεία.

Σχεδιασμός:  Ίδρυμα της Βουλής  – Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων

Υλοποίηση: Αναστασία Ρετσίνη, Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων

Ώρα έναρξης: Δευτέρα έως Παρασκευή, 10:00

Δήλωση συμμετοχής: 210 3735246 (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας)

Ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00 – 16:00

Στον χώρο της έκθεσης θα προβάλλονται καθημερινά οι ψηφιακές δημιουργίες σχολείων στο πλαίσιο του προγράμματος «Πες μας τη δική σου Ιστορία», που οργανώθηκε σε συνεργασία με την Εκπαιδευτική Ραδιοτηλεόραση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων:

  • «Το τραγούδι την περίοδο της Κατοχής», 1ο ΓΕΛ Ασπροπύργου (διάρκεια 11’)
  • «Λίγα Βήματα πιο πέρα…», 2ο Γυμνάσιο Καισαριανής (διάρκεια 29’)
  • «Μνήμες Κατοχής από τ’ Αλώνια της Γούβας», 13ο ΓΕΛ Αθηνών (διάρκεια 16’)

 

Χαράγματα Μνήμης 1941 – 1944 : Aπό τη συλλογή του Χρήστου Π. Μοσχανδρέου

Έκθεση

Διοργάνωση: Βουλή των Ελλήνων και Δήμος Ζωγράφου

Έκθεση με εικαστικό και εκδοτικό υλικό, χαρακτικά, αφίσες, προκηρύξεις και λευκώματα από τη συλλογή του Χρήστου Π. Μοσχανδρέου, που αποτυπώνουν την περίοδο της Κατοχής-Αντίστασης-Απελευθέρωσης.

  • Βίλα Ζωγράφου, Γεωργίου Ζωγράφου 15, Ζωγράφου

Διάρκεια έκθεσης: έως 10 Νοεμβρίου 2019

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή 11:00 – 14:00 & 18:00 – 21:00, Σάββατο & Κυριακή 11:00 – 13:00 & 18:00 – 20:00

Κυριακή 6 Οκτωβρίου

Αντίσταση και δωσιλογισμός στην κατοχική Αθήνα

Ιστορικός περίπατος

Περιήγηση με τον ιστορικό Μενέλαο Χαραλαμπίδη

  • Σημείο συνάντησης: Προπύλαια Πανεπιστημίου Αθηνών

Ώρα έναρξης: 10:30

Παρασκευή 11 και Σάββατο 12 Οκτωβρίου

Μνήμη, μαρτυρία και η ψηφιακή προσέγγιση της ιστορίας: το Αρχείο «Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα»

Επιστημονική Διημερίδα

Διοργάνωση: Εργαστήριο Ιστορικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) σε συνεργασία με το Πρόγραμμα «Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα» (Memories of the Occupation in Greece-MOG) του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου

To πρόγραμμα

Δήλωση συμμετοχής: info@occupation-memories.org

  • Κεντρικό κτίριο ΕΚΠΑ –Προπύλαια, Πανεπιστημίου 30

Ώρα έναρξης: 09:00

Παρασκευή 11 και Σάββατο 12 Οκτωβρίου

Μετά την απελευθέρωση: ανασυνθέτοντας την ιστορία της απόκρυψης μέσα από τα αρχεία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

Ξενάγηση

Διοργάνωση: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

  • Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) 44

Ώρα έναρξης: 12:00 και επανάληψη ανά 40 λεπτά. Έναρξη τελευταίας περιήγησης: 13.30.
Για την παρακολούθηση κάθε περιήγησης είναι απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής στα τηλέφωνα: 2132144800, 2132144856, 2132144889.
Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας για 30 άτομα ανά περιήγηση

Παρασκευή 11 Οκτωβρίου

Κατάθεση στεφάνων στη μνήμη των πατριωτών που καταδικάστηκαν από το Ναζιστικό Στρατοδικείο

Επετειακή τελετή του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός

  • Κτίριο ΦΣ Παρνασσός, Πλατεία Αγ. Γεωργίου Καρύτση 8

Ώρα έναρξης: 11:00

Παρασκευή 11 Οκτωβρίου

Τα ρεμπέτικα του πολέμου και της Κατοχής

Μουσική παράσταση

Μουσική παράσταση με τον Δημήτρη Μυστακίδη

  • Θέατρο Άλσος, Πεδίον του Άρεως

Ώρα έναρξης: 20:00

Σάββατο 12 Οκτωβρίου

Έπαρση της σημαίας στον βράχο της Ακρόπολης και κατάθεση στεφάνων στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη

Επετειακή τελετή του Δήμου Αθηναίων

Ώρα έναρξης: 11:00

Η Σημαία και ο Εορτασμός της Απελευθέρωσης

Ομιλία & μουσικό δρώμενο

Διοργάνωση: Ιστορικό Αρχείο Δήμου Αθηναίων

Ομιλητής: Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς, Αντιδήμαρχος Αθηναίων

Συμμετέχουν η Χορωδία του Εθνικού Ωδείου “Μανώλης Καλομοίρης” & μέλη της Ακαδημαϊκής χορωδίας νέων Αθηνών. Διευθύνει ο Σπύρος Κλάψης. Συνοδεύει στο πιάνο η Σοφία Μοσχογιάννη.

  • Εθνικό Ιστορικό Μουσείο – Μέγαρο Παλαιάς Βουλής, Σταδίου 13

Ώρα έναρξης: 19:00

Κυριακή 13 Οκτωβρίου

Δρόμος μνήμης και τιμής: Μπλοκ 15 – Σκοπευτήριο Καισαριανής

Αγώνας δρόμου

Συνδιοργάνωση: Περιφέρεια Αττικής και Υπουργείο Εθνικής Άμυνας

  • Εκκίνηση: ώρα 09:00, Στρατόπεδο Χαϊδαρίου Καραϊσκάκης Α’ – Μπλοκ 15

Τερματισμός: Σκοπευτήριο Καισαριανής

Δήλωση συμμετοχής (έως την Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2019) στο σύνδεσμο

Παρασκευή 18 Οκτωβρίου

Η τύχη των Ιταλών στρατιωτών μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας

Κινηματογραφική προβολή

Προβολή του ντοκιμαντέρ memΟRIA του Γιώργου Ιατρού

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τον σκηνοθέτη.

  • Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών (Instituto Italiano di Cultura-Atene), Πατησίων 47

Ώρα έναρξης: 19:00

Σάββατο 19 Οκτωβρίου

Το θέατρο στην κατοχική Αθήνα

Εκδήλωση Λόγου & θεατρικό αναλόγιο

Διοργάνωση: Εθνικό Θέατρο

Για τη θεατρική ζωή στη Κατοχή, το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν και το Θεατρικό Σπουδαστήριο του Βασίλη Ρώτα συζητούν η Δηώ Καγγελάρη, θεατρολόγος, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ και δύο «αυτόπτες μάρτυρες»: η  συγγραφέας Άλκη Ζέη και ο σκηνοθέτης Μάνος Ζαχαρίας. Στο Εθνικό Θέατρο στην περίοδο της Κατοχής επικεντρώνεται ο Παναγιώτης Μιχαλόπουλος, εντεταλμένος διδάσκων στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.

Θα ακολουθήσει θεατρικό αναλόγιο με το μονόπρακτο «Το πιάνο. Κωμωδία για κούκλες» του Βασίλη Ρώτα, από ηθοποιούς της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου.

  • Εθνικό Θέατρο, Κτίριο Τσίλλερ – Αίθουσα Εκδηλώσεων, Αγίου Κωνσταντίνου 22-24

Ώρα έναρξης: 19.00

Σάββατο 19 και Κυριακή 20 Οκτωβρίου

Περίπατος Τέχνης στου Ζωγράφου

Ξενάγηση στο εργαστήριο του γλύπτη Γιάννη Παππά και γνωριμία με το έργο του στα χρόνια της Κατοχής.

Διοργάνωση: Εργαστήριο Γιάννη Παππά / Μουσείο Μπενάκη

Ακολουθεί ξενάγηση στην έκθεση «Χαράγματα Μνήμης 1941-1944: Από τη Συλλογή του Χρήστου Π. Μοσχανδρέου», στη Βίλα Ζωγράφου.

Συνδιοργάνωση: Βουλή των Ελλήνων και Δήμος Ζωγράφου

Σημείο συνάντησης: Εργαστήριο Γιάννη Παππά/Μουσείο Μπενάκη, Ανακρέοντος 38, Ζωγράφου

Ώρα έναρξης: 11:00

Δήλωση συμμετοχής: 210 8211696 (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας)

Μέρες & ώρες επικοινωνίας: Τρίτη-Παρασκευή: 10:00-14:00

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου

Η Κατοχή στο σύγχρονο ελληνικό ντοκιμαντέρ

Κινηματογραφική Προβολή

Προβολές τριών ελληνικών ντοκιμαντέρ παραγωγής 2018 – 2019, που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα του φετινού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με θεματική την περίοδο της Κατοχής στην Ελλάδα.

  • Τα ρόδα, τα τριαντάφυλλα (Το μπλόκο της Καλαμαριάς) του Μιχάλη Αγραφιώτη, παραγωγή Multimotion (διάρκεια 50΄)
  • Από τον τρόμο στην αντίσταση – Ναζιστικό Στρατόπεδο Παύλου Μελά Θεσσαλονίκη (1941-1944) του Γιώργου Κεραμιδιώτη, παραγωγή Κεραμιδιώτη (διάρκεια 87΄)
  • Ο Αντιφασιστικός αγώνας στη Μέση Ανατολή του Λεωνίδα Βαρδαρού, παραγωγή ΕΡΤ (διάρκεια 72΄)

Κινηματογράφος Τριανόν, Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101

Ώρες προβολών: 18:30, 19:40, 21:30

Πληροφορίες: www.trianon.gr

Τρίτη 22 Οκτωβρίου

Αντίσταση και συνεργασία στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο

Κινηματογραφική Προβολή

Προβολές τριών ταινιών του ευρωπαϊκού κινηματογράφου που προσεγγίζουν και τις δύο όψεις του νομίσματος στις σχέσεις των κατακτημένων λαών με τους Ναζί: την αντίσταση απέναντι στους κατακτητές, αλλά και τη συνεργασία με τις δυνάμεις του Άξονα.

  • Η μάχη των σιδηροδρόμων του Ρενέ Κλεμάν (Γαλλία, 1946) (διάρκεια 85΄)
  • Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν του Αντρέι Ταρκόφσκι (ΕΣΣΔ, 1962) (διάρκεια 95’)
  • Μέρες Θυμού του Όλε Κρίστιαν Μάντσεν (Δανία, 2008) (διάρκεια 130’)

Κινηματογράφος Τριανόν, Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101

Ώρες προβολών: 18:00, 19:45, 21:30

Πληροφορίες: www.trianon.gr

Τετάρτη 23 Οκτωβρίου

Αντίσταση και συνεργασία στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο

Κινηματογραφική Προβολή

Προβολές τριών ταινιών του ευρωπαϊκού κινηματογράφου που προσεγγίζουν και τις δύο όψεις του νομίσματος στις σχέσεις των κατακτημένων λαών με τους Ναζί: την αντίσταση απέναντι στους κατακτητές, αλλά και τη συνεργασία με τις δυνάμεις του Άξονα.

  • 1945 του Φέρεντς Τόροκ (Ουγγαρία, 2017) (διάρκεια  91’)
  • Επώνυμο: Λακόμπ, Όνομα Λισιέν του Λουί Μαλ (Γαλλία, 1974) (διάρκεια 138’)
  • Ειδικό δικαστήριο του Κώστα Γαβρά (Γαλλία, 1975) (διάρκεια 118’)

Κινηματογράφος Τριανόν, Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101

Ώρες προβολών: 18:00, 19:40, 22:10

Πληροφορίες: www.trianon.gr

Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη


ΣΥΝΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ

  • Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία
  • Περιφέρεια Αττικής
  • Δήμος Αθηναίων
  • Γενικά Αρχεία του Κράτους
  • ΕΡΤ

Επιστημονικός υπεύθυνος των εκδηλώσεων

Μενέλαος Χαραλαμπίδης, δρ. Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών

ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

  • Ζέττα Αντωνοπούλου, Προϊσταμένη Ιστορικού Αρχείου Δήμου Αθηναίων, δρ. Ιστορίας της Τέχνης
  • Μαρία Βλασσοπούλου, Προϊσταμένη Τμήματος Μπενακείου Βιβλιοθήκης και Συλλογών Πολιτικών Προσωπικοτήτων, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, δρ. Ιστορίας
  • Ειρήνη Γιανναρά, Δημοσιογράφος / Προϊσταμένη Τμήματος Δημιουργικού Σχεδιασμού Γενικής Διεύθυνσης Ραδιοφωνίας – ΕΡΤ
  • Γιώργος Γιουκάκης, Δημοσιογράφος, Τηλεοπτικός & Ραδιοφωνικός Σταθμός της Βουλής
  • Γιάννης Γκλαβίνας, Αρχειονόμος, Γενικά Αρχεία του Κράτους – Κεντρική Υπηρεσία, δρ. Ιστορίας
  • Άννα Ενεπεκίδου, Επιμελήτρια Εκθέσεων, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία
  • Κατερίνα Ζωγράφου, Αρχειονόμος, Γενικά Αρχεία του Κράτους – Κεντρική Υπηρεσία
  • Δημήτρης Κοσμίδης, Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων, Προβολής και Πολυμέσων, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία
  • Χάρης Ρώμας, Περιφέρεια Αττικής, Εντεταλμένος Σύμβουλος Θεατρικών και Μουσικών Εκδηλώσεων
  • Μενέλαος Χαραλαμπίδης, δρ. Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών
  • Ελένη Χρονοπούλου, Προϊσταμένη Μουσείων, Συλλογών και Πολιτιστικών Χώρων Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α

ΟΜΑΔΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

  • Ειρήνη Γιανναρά, Δημοσιογράφος / Προϊσταμένη Τμήματος Δημιουργικού Σχεδιασμού Γενικής Διεύθυνσης Ραδιοφωνίας – ΕΡΤ
  • Γιώργος Γιουκάκης, Δημοσιογράφος, Τηλεοπτικός & Ραδιοφωνικός Σταθμός της Βουλής
  • Δημήτρης Κοσμίδης, Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων, Προβολής και Πολυμέσων, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία
  • Άννα Ρούτση, Γραφείο Τύπου, Δήμος Αθηναίων

Υλοποίηση εκπαιδευτικού προγράμματος

Αναστασία Ρετσίνη, Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία

ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

  • Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων
  • Δήμος Ζωγράφου
  • Διεύθυνση Εκδόσεων & Εκτυπώσεων της Βουλής των Ελλήνων
  • Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
  • Εθνικό Θέατρο
  • Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
  • Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βερολίνου (Freie Universität Berlin)
  • Εργαστήριο Γιάννη Παππά / Μουσείο Μπενάκη
  • Ιστορικό Αρχείο Δήμου Αθηναίων
  • Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών (Instituto Italiano di Cultura – Atene)
  • Κινηματογράφος Τριανόν
  • Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων
  • Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός
  • Υπουργείο Εθνικής Άμυνας
  • Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων
  • Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού
  • Χορωδία Εθνικού Ωδείου «Μανώλης Καλομοίρης» & μέλη της Ακαδημαϊκής χορωδίας νέων Αθηνών

Εκδοτική επιμέλεια προγράμματος

  • Μαρία Βλασσοπούλου, Προϊσταμένη Τμήματος Μπενακείου Βιβλιοθήκης και Συλλογών Πολιτικών Προσωπικοτήτων, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων
  • Άννα Ενεπεκίδου, Επιμελήτρια Εκθέσεων,  Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία
  • Κατερίνα Ζωγράφου, Αρχειονόμος, Γενικά Αρχεία του Κράτους – Κεντρική Υπηρεσία

Γραφιστική επιμέλεια εντύπου – Ηλεκτρονική σελιδοποίηση

Παναγιώτης Ζευγώλης, Δ/νση Εκδόσεων & Εκτυπώσεων, Βουλή των Ελλήνων

Εκτύπωση – Βιβλιοδεσία

Δ/νση Εκδόσεων & Εκτυπώσεων, Βουλή των Ελλήνων

Η είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη

Κατεβάστε το πρόγραμμα των εκδηλώσεων σε αρχείο acrobat reader (pdf)